Opolskie przedmieścia: Bytomskie
W średniowiecznym Opolu ul. Krakowska zaczynała się przy Rynku, a kończyła przy dzisiejszej ul. Zwierzynieckiej przy której znajdowała się wówczas jedna z bram miejskich - Bytomska. Rejon za bramą, nazywano właśnie Przedmieściem Bytomskim (inne funkcjonujące nazwy to Przedmieście Krakowskie i Groszowickie). Najstarsze zachowane do dziś obiekty w tym rejonie pochodzą dopiero z XIX wieku.
1. Zespół klasztorny oo. franciszkanów
Franciszkanie do Opola przybyli w 1238 roku. Na przełomie kolejnych wieków rozpoczęli oni budowę własnego kompleksu klasztornego i kościoła. Do dziś z tego okresu przetrwało prezbiterium kościoła pw. Trójcy Świętej. Pomiędzy klasztorem, a kościołem znajduje się kaplica św. Anny - kaplica grobowa opolskich Piastów, w której znajduje się efektowne, trójprzęsłowe sklepienie gwiaździste. Na środku sklepienia umieszczono herb księstwa opolsko-raciborskiego. W kościele, a dokładnie w krypcie pod ołtarzem głównym, zachowały się najstarsze malowidła ścienne na Górnym Śląsku. Przed wejściem do budynku klasztornego ustawiono rzeźbę św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku.
2. Vieh-Markt później Rossmarkt
Targ Bydlęcy, zwany także Targiem Końskim, na którym w 1840 roku ustawiono fontannę końską. Była to kolumna z umieszczonymi na niej trzema misami: na szycie poidłem dla ptaków, po środku poidłem dla koni i na samym dole poidłem dla psów. Dziś jej wierna kopia znajduje się na opolskim Rynku.
3. Beuthnischen Thore
Brama Bytomska (zwana także Krakowską, Groszowicką lub Południową) znajdowała się na dzisiejszym Pl.Wolności. Przez bramę wiodła trasa Via Regia - szlak łączący Santiago de Compostela z Kijowem.
4. Barbakan
Wybudowany około 1382 roku okrągły, murowany bastion z otworami strzelniczymi. Jedyny tego typu obiekt na Opolszczyźnie. Był połączony osłoniętym murami przejściem z Bramą Krakowską. Co ciekawe obecna ściana frontowa"Europy" wybudowana jest w linii fundamentów owego połączenia. Wewnętrzna średnica pierścienia wynosiła około 14 metrów. Rozebrany został w 1822 roku w trakcie wielkiego "otwierania" Opola. Więcej o opolskim barbakanie znajdziecie tutaj.
5. Kościół Św.Barbary
Drewniany kościół należący do klasztoru franciszkanów. W 1811 roku sprzedany do Kolanowic, ze względu na wydany przez władze pruskie dekret znoszący zgromadzenia zakonne. Kościół został rozebrany i przewieziony do Kolanowic, gdzie latem następnego roku ponownie go ustawiono.
6. Karczma Groszowicka
Dawniej przy każdej bramie miejskiej znajdowało się miejsce, gdzie podróżni mogą odpocząć lub zatrzymać się jeżeli nie zdążą za dnia wjechać do miasta. Przy Bramie Bytomskiej była to zlokalizowana nieco dalej Karczma Groszowicka. Posiadała ona stajnie z wozownią i kuźnie.
7. Folwark zakonu Franciszkanów
Po drugiej stronie rowu odprowadzającego wodę z pól do Młynówki znajdował się folwark należący do zakonu oo. franciszkanów. Tuż za nim znajdował się szlaban umożliwiający kontrolę zbliżających się do miasta podróżnych.
8. Ogród Madajski
Ogród założony około 1734 roku. Jego zarządcą byli właściciele zamku. Zlikwidowany został przed rokiem 1784.
W serii "Opolskie Przedmieścia" ukazały się także artykuły:
- Przedmieście Odrzańskie
- Przedmieście Rybaki
Tekst: Grzegorz Bogdoł
 |
| kliknij by powiększyć fot.[Geschichte der Stadt Oppeln] |
1. Zespół klasztorny oo. franciszkanów
Franciszkanie do Opola przybyli w 1238 roku. Na przełomie kolejnych wieków rozpoczęli oni budowę własnego kompleksu klasztornego i kościoła. Do dziś z tego okresu przetrwało prezbiterium kościoła pw. Trójcy Świętej. Pomiędzy klasztorem, a kościołem znajduje się kaplica św. Anny - kaplica grobowa opolskich Piastów, w której znajduje się efektowne, trójprzęsłowe sklepienie gwiaździste. Na środku sklepienia umieszczono herb księstwa opolsko-raciborskiego. W kościele, a dokładnie w krypcie pod ołtarzem głównym, zachowały się najstarsze malowidła ścienne na Górnym Śląsku. Przed wejściem do budynku klasztornego ustawiono rzeźbę św. Jana Nepomucena z początku XVIII wieku.
2. Vieh-Markt później Rossmarkt
Targ Bydlęcy, zwany także Targiem Końskim, na którym w 1840 roku ustawiono fontannę końską. Była to kolumna z umieszczonymi na niej trzema misami: na szycie poidłem dla ptaków, po środku poidłem dla koni i na samym dole poidłem dla psów. Dziś jej wierna kopia znajduje się na opolskim Rynku.
3. Beuthnischen Thore
Brama Bytomska (zwana także Krakowską, Groszowicką lub Południową) znajdowała się na dzisiejszym Pl.Wolności. Przez bramę wiodła trasa Via Regia - szlak łączący Santiago de Compostela z Kijowem.
4. Barbakan
Wybudowany około 1382 roku okrągły, murowany bastion z otworami strzelniczymi. Jedyny tego typu obiekt na Opolszczyźnie. Był połączony osłoniętym murami przejściem z Bramą Krakowską. Co ciekawe obecna ściana frontowa"Europy" wybudowana jest w linii fundamentów owego połączenia. Wewnętrzna średnica pierścienia wynosiła około 14 metrów. Rozebrany został w 1822 roku w trakcie wielkiego "otwierania" Opola. Więcej o opolskim barbakanie znajdziecie tutaj.
5. Kościół Św.Barbary
Drewniany kościół należący do klasztoru franciszkanów. W 1811 roku sprzedany do Kolanowic, ze względu na wydany przez władze pruskie dekret znoszący zgromadzenia zakonne. Kościół został rozebrany i przewieziony do Kolanowic, gdzie latem następnego roku ponownie go ustawiono.
6. Karczma Groszowicka
Dawniej przy każdej bramie miejskiej znajdowało się miejsce, gdzie podróżni mogą odpocząć lub zatrzymać się jeżeli nie zdążą za dnia wjechać do miasta. Przy Bramie Bytomskiej była to zlokalizowana nieco dalej Karczma Groszowicka. Posiadała ona stajnie z wozownią i kuźnie.
7. Folwark zakonu Franciszkanów
Po drugiej stronie rowu odprowadzającego wodę z pól do Młynówki znajdował się folwark należący do zakonu oo. franciszkanów. Tuż za nim znajdował się szlaban umożliwiający kontrolę zbliżających się do miasta podróżnych.
8. Ogród Madajski
Ogród założony około 1734 roku. Jego zarządcą byli właściciele zamku. Zlikwidowany został przed rokiem 1784.
W serii "Opolskie Przedmieścia" ukazały się także artykuły:
- Przedmieście Odrzańskie
- Przedmieście Rybaki
Tekst: Grzegorz Bogdoł
